ماهواره ونگاه حرام

گرد آوری و تدوین: مصطفی ویسمرادی

فریاد زافرنگ ودلاویزی افرنگ
فریاد زشیرینی وپرویزی افرنگ
عالم همه ویرانه زچنگیزی افرنگ
معمار حرم باز به تعمیر جهان خیز
از خواب گران خواب گران
خواب گران خیز از خواب گران خیز

شکی نیست که ماهواره، اینترنت و موبایل و...همه نعمتهایی است که به نحوی در خدمت بشر گماشته‌اند شکر هر کدام به صورت جداگانه لازم و ضروری است و شکر نعمت هم به این معناست که نعمت را در همان مسیری که صاحب نعمت یعنی آفریدگار جهانیان تعیین نموده‌، به کار برده شود و مورد استفاده قرار گیرد زیرا که شکر حقیقی و مطلوب از دیدگاه قرآن شکر عملی است که در عمل تبلور می‌یابد.

 قرآن در این رابطه می‌فرماید: «اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُکْراً وَقَلِیلٌ مِّنْ عِبَادِیَ الشَّکُور»[1]: ای دودمان داود! سپاسگزاری ( این همه نعمت را ) بکنید، و (بدانید که) اندکی از بندگانم سپاسگزارند.[2] مدتی پیش من هم مانند سایر نزدیکانم بیشتر اوقاتم را در کنار جعبه‌ی جادویی خانه‌ام می‌گذراندم پس از ساعتها خیره شدن آنچه عایدم می‌شد فقط اتلاف وقت بود و گناه و خستگی. برای توجیه اطرافیانم که مرا فردی مذهبی می‌شناختند می‌گفتم ماهواره را به خاطر شبکه‌های عربی و کردی می‌خواهم جوابی که تقریباً عمومی است.

در دل به خود پاسخ می‌دادم کدام کُرد؟ نگاه کردن به اندام نیمه عریان خواننده‌ای که در اروپا به دنیا آمده و با فرهنگ غرب پرورش یافته برای مسلمان چه توجیهی دارد؟ آیا جز این است که هوی و نفس خویش را خدای خویش ساخته‌ایم؟ و در پاسخ به خواسته‌های نفسانی هرگز( نه) نمی‌گوییم. «أَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ أَفَأَنتَ تَکُونُ عَلَیْهِ وَکِیلاً» [3] : به من بگو ببینم، آیا کسی که هوی و هوس خود را معبود خویش می‌کند آیا تو وکیل او خواهی بود؟ ( و می‌توانی او را از هواپرستی به خداپرستی برگردانی، و از ضلالت به هدایت بکشانی‌؟! ) . ‏«یَعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَمَا تُخْفِی الصُّدُورُ»[4]‏: خداوند از دزدانه نگاه کردن چشمها و از رازی که سینه‌ها در خود پنهان می‌دارند، آگاه است.

چون مسلمانــــــــــان اگر داری نظر

در ضمیـــــــــر خویش و در قرآن نگر

صد جهـــــــــــان تازه در آیات اوست

عصــــــــــرها پیچیده در آنات اوست

یک جهانش عصر حاضر را بس است

گیر اگر در سینه دل معنی رس است

از مسلمانی خویش شرمم می‌گرفت و با خود می‌گفتم یا اسلام را به طور کامل بپذیر یا آن را کنار بگذار، مگر نمی‌دانی که فرمایش رسول(ص) خداست: نگاه به نامحرم کلید گناهان و تیر مسمومی از تیرهای ابلیس است و دستور قرآن کریم است: «قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ»[5] ترجمه: (ای پیغمبر! ) به مردان مؤمن بگو: چشمان خود را فرو گیرند. از خودم می‌پرسیدم آیا من این وسیله را در مسیری که آفریدگار آن تعیین نموده استفاده می‌کنم؟

آیا آن را در جهت رشد و تعالی و پیشرفت خودم به کار می‌گیرم؟ متأسفانه جواب منفی است. بیشتر ما هنوز فرهنگ استفاده‌ی صحیح از این ابزار را نمی‌دانیم و بدون شناخت پا به دنیای وسیع و پر مخاطره‌ی آن نهاده‌ایم. درست است که عصر جهانی شدن و ارتباطات و انفجار اطلاعات است؛ اما باید فرهنگ صحیح مواجهه با این ابزار مدرن را در درون خود نهادینه کنیم و خود و فرزندانمان را در سایه‌ی تعالیم انسان‌ساز اسلام تربیت نمائیم. وقتی فهمیدم توانایی مقابله با آن را ندارم این بار برخلاف خواهش دل و خواسته‌های نفسانی‌ام آن‌را در مقابل چشمان فرزندان پاک ومعصومم کنار گذاشتم، احساس آزادی می‌کردم، رضایتی از خویش سراپای وجودم را فرا گرفته بود بر خود می‌بالیدم که توانستم چیزی را که مدتها بدان عادت کرده بودم کنار بگذارم.

بیا که خاوریان نقش تازه‌یی بستنــــد

دگر مرو به طواف بتی که بشکستــند

چه جلوه ایست که دلها به لذت نگهی

زخاک راه مثالِ شراره برجستنــــــــــد

(اقبال لاهوری)

به راستی نگاه حرام، حسد و حسرت و افسردگی و بغض و غفلت از واجبات را به دنبال داشته و مکر و حیله و خیانت را در دلها کاشته و رشد می‌دهد تا به مقصود خود نرسیده هرگز از پای نمی‌نشیند و سرانجام در دام هرزگی و فساد گرفتار می‌شود. مصطفی صادق رافعی از کارشناسان امور اجتماعی می‌نویسد: «نگاه حرام باعث از دست رفتن زمام و کنترل روح و شکست اراده، اختلال فکر و اندیشه‌ی انسان می‌شود».[6] نگاه پنجره‌ای است که چون بی‌حساب و بدون مرز گشوده شود، آتش شهوت و هیجان را بر خواهد افروخت، نگاههای آلوده زمینه‌ساز غلیان آزها و ایجاد کششها هستند و پیامدی جز فحشا، سیاهی دل ونکبتهای اجتماعی نخواهد داشت. اما در نگاه داشتن چشم از نامحرم فوایدی است از جمله :

1-رهایی قلب از حسرت: چون چشم چیزهایی را می‌بیند که رسیدن به آن در مقدور شخص نیست، او نمی‌تواند صبر کند و این نهایت رنج است به قول بابا طاهر همدانی:

زدست دیده و دل هر دو فریاد

هرآنچه دیده بیند دل کند یادپ

بسازم خنجری نیشش زفولاد

زنم بر دیده تا دل گـــــردد آزاد

2- چشم‌پوشی از نامحرم قلب را نورانی و روشن می‌سازد و این درخشش در چشم، روی و دیگر اعضای بدن نمایان می‌گردد.

3- نگاه‌داشتن چشم باعث صحت فراست و حواس انسان می‌گردد، دروازه‌های علم و دانش برای شخص باز می‌گردد، اسباب کسب علم و معرفت برایش به آسانی مهیا می‌گردند، این خود سبب منور بودن قلب است وقتی دل روشن می‌شود حقیقت اشیا در آن دیده می‌شود و با سرعت به شناخت می‌رسد.

4-این عمل به قلب قوت، ثبات و شجاعت می‌بخشد. خداوند متعال قدرت بصیرت را با قدرت حجت و استدلال همگام به او می‌بخشد و بالاخره یک مسرت و شادی روانی به قلب می‌دهد که از لذت نظر به نامحرم به مراتب بهتر و زیباتر است چون شهوت خود را لبیک نگفته و بر نفس خود غالب آمده است.

راههای علاج این معضل اخلاقی

یکی از این راهها استفاده از عقل و منطق است. عادتی که به سالیان دراز برای ما طبیعت ثانوی شده یک شبه از سر به در نمی‌رود، ولی خوشبختانه اگر به دستور عقل و منطق و با عزمی راسخ رفتار کنیم و شتابزده نباشیم هر خلق و خویی هرچند کهنه باشد خیلی زودتر از آنچه آمده خواهد رفت. باید اول قواعد کلی را که بر وجود انسانی حکمفرما است فرا بگیریم پس از آن هرچه بهتر شخصِ خودمان را بشناسیم یعنی بدانیم چه خلق و عادتی را می‌خواهیم در خود عوض کنیم و کدام را رشد و نمو بدهیم و بخصوص بفهمیم چه قابلیت خاصی در ما موجود است که بتواند در زندگی مایه برجستگی و کامیابی باشد، بعد از آنکه به این تشخیص‌ها موفق شدیم باید خود را به صفا پافشاری و شکیبایی مجهز کنیم و همواره ناظر و مواظب خود باشیم و تا اصلاحی را که در نظر گرفته‌ایم در خود بوجود نیاوریم، دست از کوشش و مجاهده بر نداریم.[7]

ازدواج
یکی دیگر از راههای علاج چشم‌چرانی ازدواج در سایه تفاهم و شناخت بین همسران جوان و گردن نهادن به سنن اسلامی است. حضرت رسول اکرم فرموده‌اند: «یا معشر الشباب من استطاع منکم الباءة فلیتزوج، فانه اغض للبصر و احصن للفرج، و من لم یستطع فعلیه بالصوم فانه لم وجاء» ای جوانان، هر یک از شما توان ازدواج دارد باید ازدواج بکند، چون ازدواج چشم را بیشتر از هر چیز نگه می‌دارد و شرمگاه را بیشتر محافظت می‌کند، و هر که این توان را ندارد به او روزه پیشنهاد می‌شود، چون روزه قاطع غریزه است.[8]

تزکیه نفس

تزکیه نفس یکی دیگر از راههای علاج است که بر اثرت ممارست و تمرین برای انسان امری عادی می‌شود که با پایبندی و مداومت بر احکام اسلامی عاید انسان می‌شود و به راهنمایی‌های مربیان دینی و اخلاقی گوش فرا دهد و سیرت علمای ربانی و مربیان اخلاق را مطالعه نماید و سعی کند آنها را در زندگی خود پیاده کند، و قرآن و سنت سر لوحه این برنامه اصلاحی است که انسان را تزکیه کرده و از عواقب و کیفر خصایل بد بویژه چشم چرانی بر حذر می‌دارد، خوشا به سعادت فرد تزکیه شده و تائب. «قد افلح من زکاها، و قد خاب من دساها»[9] به یقین رستگار شد کسی که نفس خود را پاک و صاف کرد، و به یقین زیان دید کسیکه نفس خود را آلوده کرد. «اللهم آت نفسی تقواها، و زکها أنت خیر من زکاها، أنت ولیها و مولاها و صلی الله علی سیدنا محمد وآله وصحبه وسلم.»

والسلام

منابع:
[1]- سبا:13

[2]- ر.ک: ماهواره، اینترنت و تلفن همراه؛ محمدصالح خردنیا

[3]- فرقان -43

[4]- غافر-19

[5]- نور -31

[6]- ر.ک: چشم‌چرانی برگرفته از سایت www.islamtape.com

[7]- رشد شخصیت، ص: 26

[8]-متفق علیه

[9]- شمس: 10-